Дуулал 19:1-4
“Тэнгэр нь Бурханы сүр жавхланг зарлаж, огторгуй нь Түүний гарын бүтээлийг тунхаглаж байна. Өдрөөс өдөрт тэдгээр нь ярьж, шөнөөс шөнөд мэдлэгийг илчилдэг. Хэл яриа хийгээд үг ч байхгүй, чимээ ч сонсогдохгүй. Дуу хоолой нь бүх дэлхийд, үгс нь ертөнцийн хязгаар хүртэл тарж түгжээ...”
Мөрийтэй тоглох гэдэг нь “ямар нэгэн таамаглахад бэрхшээлтэй, эрсдэл ихтэй зүйлээр мөнгөө үржүүлэх оролдлого хийн мөнгө зарцуулах” гэж тодорхойлогдож болно. Библи мөрийтэй тоглох, мөрий тавих эсвэл хонжворт сугалаа гэх мэтийг нэр заан хориглоогүй. Гэвч мөнгөний хайраас хол байхыг Библи бидэнд анхааруулсан(1Тимот 6:10; Еврей 13:5). Бичээст бас “түргэн баяжих” гэсэн оролдлогоос зайлсхийхийг урамшуулдаг(Сургаалт үгс 13:11; 23:5; Номлогчын үгс 5:10). Мөрий тавьж тоглох нь ихэнхдээ мөнгийг хайрлах байдал дээр үндэслэх юмуу эсвэл хурдан амархан баяжих гэсэн оролдлого байдаг нь няцаашгүй зүйл юм.
Мөрийтэй тоглохын юу нь буруу вэ? Мөрий тавих гэдэг нь шийдвэрлэхэд нэлээд бэрхшээлтэй асуудалд орно. Яагаад гэвэл өнөө үед энэ үйлдлийг буруутгах цор ганц шалтгаан мөнгө хамаа намаагүй үрэхэд л байдаг болохоос бусдаар бол “хорон” муу гэм нүгэл гэж нэрлэх шаардлагагүй гэж үздэг. Мөрийтэй тоглох нь ихэнхдээ кино үзэх, тансаг биенд хэрэгцээгүй хоол идэх, эсвэл ямар ч хэрэглэх шаардлагагүй үнэ цэнэтэй зүйл худалдан авахтай ялгаагүй мөнгө үрж байгаа хэрэг гэж боддог. Иймэрхүү байдлаар бусад үйлдэлтэй адилхан л мөнгө үрэх асуудал гэж мөрийтэй тоглохыг бас зөвтгөж болохгүй. Мөнгө гэдэг дэмий үрэгдэх ёсгүй зүйл. Илүүдэл мөнгийг ирээдүйн хэрэгцээний төлөө хадгалах юмуу эсвэл Эзэний ажилд зориулахаас бус мөрийтэй тоглоход зарцуулж болохгүй.
Та бүхэндээ Библийн монгол хэл дээрх орчуулгын түүхийн зарим чухал ном баримтуудыг маш товчхон танилцуулъя. Өнгөрсөн өвлийн сургалтан дээр энэ сэдвийн тухай илүү дэлгэрэнгүй баримт, зураг хөрөгнүүдийг бүгдээрээ үзсэн. Энд тэр үед байгаагүй зурагнуудыг нэмж байгаа болно. Зураг тус бүрийнх нь дор товч тайлбар тавилаа.
Монгол хэл дээр 1300 оны эхээр хамгийн анх Шинэ гэрээ, Дуулал ном орчуулагдсан бөгөөд харамсалтай нь хадгалагдаж үлдсэн хувь байдаггүй. Дараагийн орчуулга нь 1819-27 онд хэвлэгдсэн Иаков Шмидтийн орчуулга бөгөөд тэр үеэс хойшхи орчуулгууд хадгалагдаж иржээ. Дараагийн нэгэн маш чухал орчуулга бол 1835-46 онд хэвлэгдсэн, Сталлибрасс, Сваны орчуулсан ХГ, ШГ юм. Үүнээс хойш хэд хэдэн засвар хийгдэж, шинэ орчуулгууд ч гарч ирсэнийг бид мэднэ. Монголын орчуулгын түүхийн энэхүү баялаг өвийг харамсалтай нь бидний олонх маань мэддэггүйн нэг учир нь хадгалагдаж үлдсэн ихэнх хувиуд нь гадаадын номын сангуудад, ихэнх монголчууд харах, унших, мэдэж авах боломжгүй байдагтай холбоотой. Нөгөө шалтгаан нь Монголд хадгалагдаж үлдсэн хувь бараг байдаггүй, ялангуяа социализмын үед үрэгдэж устгагдсан байх өндөр магадлалтай. Харин ямар ч байсан Бурхан монголчууд бидэнд мөнхийн үгээ олон зууны туршид тодорхой хэмжээгээр өгсөөр ирсэн гэдгийг ухаарч, бас үүнд талархах нь зүйтэй болов уу.
Христийн сургаал, христитгэл зөвхөн 1990-ээд оноос хойш л Монголд дэлгэрсэн юм шиг ойлгодгийг залруулах нэг томоохон баримт бол монгол хэл дээр хийгдэж ирсэн, одоогоор үлдэж хоцорсон хамгийн анхных нь бараг 200 жил дөхөж байгаа эдгээр орчуулгын хувиуд юм. Та бүхэндээ энэхүү зураг хөрөгнүүдийг хүргэж байгаадаа үнэхээр баяртай байна.
Зохиогчид: Кен Хам болон Тим Ловетт нар (2007.10.11)
Ноа болон түүний хөвөгч авдар бол яах аргагүй хүн төрөлхтөний түүхэн дэх хамгийн алдартай үйл явдлуудын нэг билээ. Харамсалтай нь бусад Библийн түүхэн үйл явдлуудын нэгэн адил олон хүмүүс үүнийг эртний үлгэр домог төдийхнөөр төсөөлдөг.
Библи бол ертөнцийн үнэн түүхийг өгүүлсэн ном юм. Тэр ч утгаараа Ноагийн усан галав болон хөвөгч авдрын тухай асуултууд итгэл төгс, бүрэн дүүрнээр хариулагдах учиртай.
Асуулт: Ноагийн хөвөгч авдар хэр том байсан бол?
“Хөвөгч авдрын урт нь гурван зуун тохой, өргөн нь тавин тохой, өндөр нь гучин тохой байна.” (Эхлэл 6:15)
Этгээд марзан маягаар дүрсэлсэн зарим нэг зураг шиг хөвөгч авдар ямар нэгэн өндөр байшин барилга шиг (дээд давхарт нь анааш зэрэг нь байрлаад цухуйж буй байдалтай ч юм уу) байсангүй. Харин Библид үүнийг тодорхойлсныг үзвэл энэ бол яах аргагүй аварга том хөлөг онгоц байсан. 1800-аад оны сүүлч хүртэл Ноагийн хөвөгч авдрын дайтай аварга хөлөг онгоцыг хүн төрөлхтөн бүтээж чадаагүй юм.
Хөвөгч авдрын хэмжээсүүдэд бидний үнэмшлийг төрүүлэх хоёр зүйл байна: эхнийх нь, харьцааны хувьд энэ нь орчин үеийн тээврийн хөлөг онгоцнуудын харьцаатай адил байна. Хоёрдугаарт, модоор бүтээсэн хөлөг онгоц боловч хэмжээний хувьд хангалттай том байсан. Дээр дурдсан тохойгоор (cubit) өгөгдсөн хэмжээс нь бидэнд бодит хэмжээнийх нь талаар сайн зураглалыг өгч байна1. Тохойгоор өгөгдсөн хэмжээсийг ашиглаад бид хөвөгч авдар уртааш 137 метр, өргөөш 23 метр, өндрөөш 14 метр байсныг мэдэж болно. Өрнөдөд, модон хөлөг онгоцыг хэзээ ч 100 метрээс уртаар хийж байгаагүй бөгөөд эртний Грекчүүд ойролцоогоор 2000 жилийн тэртээд ийм хэмжээтэй хөлөг онгоц бүтээж байсан байна. Хятадад 1400-аад оны үед хөвөгч авдрын хэмжээнд дөхөж очихуйц аварга хөлөг онгоцнуудыг хийж байжээ. Өнөөгийн дунд хэрийн ачааны хөлөг онгоцны хэмжээтэй Библийн энэхүү хөвөгч авдар бол бүх цаг үеийн хамгийн том модон хөлөг онгоцнуудын нэг юм.
Асуулт: Ноа хөвөгч авдрыг яаж барьж чадсан юм бол?
